Mẹ ơi!

Thơ Đồng Đức Bốn

 Bây giờ con chẳng có gì
Cúi đầu lạy mẹ con đi về trời

Chỉ xin mẹ một tiếng cười
Và câu hát thuở mẹ ngồi ru con

Chỉ mong trái đất vẫn tròn
Biết đâu mẹ lại gặp con có ngày

Cõi người nhiều nỗi đắng cay
Cho nên Phật vẫn ngàn tay kêu cầu

Cõi người còn lắm bể dâu
Con lấy lục bát bắc cầu đi qua

Tin rằng sông lắm phù sa
Cho nên đời vẫn nở hoa bốn mùa

Bây giờ trời đổ cơn mưa
Xa xa đã tiếng chuông chùa gọi con./.

Trở về với mẹ ta thôi

Đồng Đức Bốn

1. 
   Cả đời ra bể vào ngòi
   Mẹ như cây lá giữa trời gió rung
   Cả đời buộc bụng thắt lưng
   Mẹ như tằm nhả bỗng dưng tơ vàng
   Đường đời còn rộng thênh thang
   Mà tóc mẹ đã bạc sang trắng trời
   Mẹ đau vẫn giữ tiếng cười
   Mẹ vui vẫn để một đời nhớ thương
   Bát cơm và nắng chan sương
   Đói no con mẹ xẻ nhường cho nhau
   Mẹ ra bới gió chân cầu
   Tìm câu hát đã từ lâu dập vùi.
   
   2.
   Chẳng ai biết đến mẹ tôi
   Bạc phơ mái tóc bên trời hoa mơ
   Còng lưng gánh chịu gió mưa
   Nát chân tìm cái chửa chưa có gì
   Cần lòng bán cái vàng đi
   Để mua những cái nhiều khi không vàng.
   
   3.
   Mẹ mua lông vịt chè chai
   Trời trưa mưa nắng đôi vai lại gầy
   Xóm quê còn lắm bùn lầy
   Phố phường còn ít bóng cây che đường
   Lời rao chìm giữa gió sương
   Con nghe cách mấy thôi đường còn đau.
   
   4.
   Giữa khi cát bụi đầy trời
   Sao mẹ lại bỏ kiếp người lầm than
   Con vừa vượt núi băng ngàn
   Về nhà chỉ kịp đội tang ra đồng
   Trời hôm ấy chửa hết giông
   Đất hôm ấy chẳng còn bông lúa vàng
   Đưa mẹ lần cuối qua làng
   Ba hồn bảy vía con mang vào mồ
   Mẹ nằm như lúc còn thơ
   Mà con trước mẹ già nua thế này.
   
   5.
   Trở về với mẹ ta thôi
   Giữa bao la một khoảng trời đắng cay
   Mẹ không còn nữa để gầy
   Gió không còn nữa để say tóc buồn
   Người không còn dại để khôn
   Nhớ thương rồi cũng vùi chôn đất mềm
   Tôi còn nhớ hay đã quên
   Áo nâu mẹ vẫn bạc bên nắng chờ
   Nhuộm tôi hồng những câu thơ
   Tháng năm tạc giữa vết nhơ của trời
   Trở về với mẹ ta thôi
   Lỡ mai chết lại mồ côi dưới mồ.

(Bài thơ này đã được nhạc sĩ Trần Quang Lộc phổ nhạc thành bài hát cùng tên)

---------------

Vào chùa

 Đồng Đức Bốn

Đang trưa ăn mày vào chùa
Sư ra cho một lá bùa rồi đi
Lá bùa chẳng biết làm gì
Ăn mày nhét túi lại đi ăn mày.

(Nguồn: Trở về với mẹ ta thôi, NXB Hội nhà văn, xuất bản tháng 11 năm 2000.)

-----

Đời tôi

Đồng Đức Bốn

I 
Tôi vừa lo được miếng cơm
Thì mất tí lửa tí rơm gầy lò.
Tôi vừa vượt bão mưa to
Chân đã phải lội đi mò sông sâu.

II
Mải mê tính chuyện không đâu
Qua song đã gẫy nhịp cầu chẳng lo.
Bòn mãi được mấy sợi tơ
Giăng ra bao kẻ đã vơ vào lòng.
Bây giờ còn có ai mong
Mà người mượn gió bẻ con trăng ngà.

III

Đời tôi tan nát bơ vơ
Nhớ thương là đợi còn chờ là yêu.
Đời tôi như một con diều
Đứt dây để trống cả chiều ngẩn ngơ.

VI
Đời tôi mưa nắng ở đâu
Bây giờ vuốt gió trên đầu tóc rơi.
Đời tôi tình rách tả tơi
Bây giờ nhặt mảnh sao rơi vá vào.
Đời tôi giầu ở chiêm bao
Bây giờ ngồi hút thuốc lào với trăng.

Hải Phòng, mùa thu năm 1986
Nguồn: Con ngựa trắng và rừng quả đắng (thơ), Đồng Đức Bốn, NXB Văn học, 1992

---------------

Em bỏ chồng về ở với tôi không?

 Đồng Đức Bốn

            Xa một ngày bằng triệu mùa đông
Em bỏ chồng về ở với tôi không?
Nỗi nhớ em cồn cào như biển
Nơi em ở tôi đi và tôi đến
Cho tháng ngày em sống bớt cô đơn

Con muỗm xanh trên sóng lúa rập rờn
Mùi cỏ dại vẫn ven bờ nước đắng
Tình của em như một tờ giấy trắng
Mãi bây giờ tôi mới viết thành thơ

Tình của em như lối rẽ bất ngờ
Tôi đi đến trọn đời còn chưa biết
Dẫu cho đến tận cùng cái chết
Em bỏ chồng về ở với tôi không?

Tôi không tin rằng trong bão giông
Em cam chịu con tàu chết chìm trên sóng
Và tôi tin rằng trong cát bỏng
Em - Cây xương rồng vẫn hoa

Em ở gần tôi lại ở xa
Tim vẫn đập về nơi em nhiều nhất
Và tôi tin tình em là có thật
Những lúc buồn tôi mới viết thành thơ

Và niềm vui có khi đến bất ngờ
Tôi lại hát ru em ngủ
Nhà của em ở giữa phường Trung Tự
Cây tháp nước bồn hoa còn nhớ chỗ ta ngồi

Cỏ nát rồi cỏ mới lại sinh sôi
Hoa vẫn nở mùi hương đằm thắm
Và tôi tin một ngày gần lắm
Em bỏ chồng về ở với tôi không?

Hà Nội, mùa thu năm 1989

Nguồn: Con ngựa trắng và rừng quả đắng (thơ), Đồng Đức Bốn, NXB Văn học, 1992