Họ Đồng Văn, KDC Phao Sơn, phường Phả Lại, thành phố Chí Linh

Thứ bảy - 27/06/2020 10:39 976 0

Dòng họ Đồng Văn được hình thành khá sớm ở KDC Phao Sơn, phường Phả Lại.

Theo di ngôn truyền của các cụ truyền lại từ nhiều đời nay: Họ Đồng Văn ở KDC Phao Sơn có nguồn gốc từ Gia Phó, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh (nay là thôn Gia Phú, xã Bình Dương, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh). Do cuộc sống khó khăn đồng trũng, ruộng sâu đến năm 1789 các anh em bàn nhau tản cư đi mỗi người một nơi để tìm cuộc sống tốt hơn. Sau đó cuộc di cư diễn ra, các cụ đã đến những nơi như: thôn Ngô Đồng, xã Nam Hưng, huyện Nam Sách, Hải Dương; thôn Thanh Giã, xã Tam Dị, huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang và KDC Phao Sơn, phường Phả Lại, thành phố Chí Linh, tỉnh Hải Dương. Tuy mỗi người lập nghiệp một phương nhưng hàng năm vào ngày giỗ Tổ, con cháu vẫn quây quần về nơi xuất phát dòng họ tại thôn Gia Phó, xã Bình Dương, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh để cùng nhau giao lưu và tưởng nhớ Tổ tiên.

Nhà thờ dòng họ

Theo truyền ngôn của các cụ kể lại, nhánh họ Đồng Văn sau khi rời Gia Phó có về làm ăn và sinh sống ở làng Triền Dương, xã Nhân Huệ vào những năm 1789 nhưng do cuộc sống vẫn gặp nhiều khó khăn, đến năm 1880 các cụ lại tiếp tục di dời về vùng đất Phao Sơn (nay là KDC Phao Sơn, phường Phả Lại, thành phố Chí Linh, tỉnh Hải Dương) và sinh sống ổn định cho đến ngày hôm nay.
Cũng như nhiều dòng họ khác, do ảnh hưởng của lịch sử xã hội, lên dòng họ chủ yếu giữ gìn bằng hình thức truyền khẩu, cho tới đầu 1980 trước những chuyển biến tích cực của xã hội, dòng họ đã triệu tập các cụ cao niên của các chi họ từ khắp nơi về họp mặt ở thôn Gia Phú, xã Bình Dương để viết thành Gia Phả, nhằm mục đích lưu truyền cho các thế hệ mai sau.
Việc phụng thờ Tổ Tiên được tổ chức theo lối Mẫu hệ (Con trưởng coi giữ việc thờ cúng của dòng họ và các trưởng chi là thành viên HĐGT). Trưởng họ hiện nay là ông Đồng Duy Tân.
Hàng năm việc thờ cúng của họ Đồng Văn, KDC Phao Sơn, phường Phả Lại được tổ chức vào 2 lần trong năm:
+ Giỗ Cụ Thượng Tổ vào ngày 14 tháng 11 hàng năm tại thôn Gia Phú, xã Bình Dương, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh.
+ Giỗ Cụ Tổ tại KDC Phao Sơn, phường Phả Lại, TP Chí Linh, tỉnh Hải Dương vào ngày 2 tháng 12 hàng năm.
Qua nhiều thế hệ việc thờ cúng được tổ chức tại nhà trưởng họ. Đầu năm 2019 được sự thống nhất của HĐGT và sự tham gia ủng của một số thành viên tích cực trong dòng họ, dòng họ Đồng Văn ở KDC Phao Sơn, phường Phả Lại đã tiến hành xây dựng nhà thờ Tổ trên nền đất Tổ Tiên để lại, với diện tích nhà thờ là 65m², và diện tích khuôn viên là 500m² tại khu dân cư Phao Sơn, phường Phả Lại, thành phố Chí Linh khánh thành vào cuối năm 2019

Phần mộ tổ tiên của dòng họ

Việc giữ gìn phần mộ Tổ Tiên cũng được coi trọng không chỉ với vai trò trưởng họ mà còn là trách nhiệm của các thành viên trong họ. Năm 2012 dòng họ đã tu sửa ngôi mộ tổ mà dòng họ đã đặt và gìn giữ tôn tạo nhiều đời nay trên núi Kiến với lăng mộ đẹp và rộng rãi diện tích là 70m².
Phúc đức tự Mẫu, cách đây hơn 200 năm các Cụ trong dòng họ đã đón thầy địa lý về đặt mộ cho Cụ Tổ Bà. Và mộ Cụ Tổ Bà cũng được trùng tu vào năm 2009 với diện tích là 15m² nằm kế bên chùa Báo Ân, KDC Ngọc Sơn, phường Phả Lại.
Trải qua hơn hai trăm năm phát triển dòng họ Đồng Văn KDC Phao Sơn đã phát triển tới 15 đời, có hai chi, với 76 hộ và 208 khẩu và 100 xuất đinh. Tính đến tháng 8 năm 2019 dòng họ có 1 Cụ đời thứ 12 là 88 tuổi
Trong quá trình phát triển của dòng Họ. Trải qua cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước dòng họ có 1 liệt sỹ chống mỹ là Đồng Văn Kiên hy sinh năm 1966. 1 thương binh chống mỹ với hạng thương tật 3/4. Dòng họ hiện có 3 người là sỹ quan tham gia trong các lực lượng vũ trang nay đã nghỉ hưu.
Tính tới năm 2019 dòng họ có 15 người tốt nghiệp hệ đại học đang công tác trên nhiều lĩnh vực. Và có 1 doanh nhân là ông Đồng Văn Kiệt.

Tác giả bài viết: ĐỒNG DUY TÂN, Trưởng tộc họ Đồng Văn (Phao Sơn – Phả Lại)